QR Code Phishing (Quishing) คืออะไร?

Quishing หรือ QR Code Phishing คือการโจมตีทางไซเบอร์ที่อาศัยการหลอกลวงผ่าน QR Code ซึ่งเป็นเครื่องมือที่ผู้คนคุ้นเคยและใช้ในชีวิตประจำวัน เช่น การชำระเงิน การเข้าสู่เว็บไซต์ การเช็คเมนูร้านอาหาร หรือการรับโปรโมชั่นต่างๆ

ผู้โจมตีอาศัยความไว้ใจและความสะดวกสบายของ QR Code มาสร้างโค้ดปลอมที่นำไปสู่เว็บไซต์ฟิชชิง หรือดาวน์โหลดมัลแวร์โดยไม่รู้ตัว ผู้ใช้งานที่ไม่ระวังอาจถูกขโมยข้อมูลส่วนตัว ข้อมูลทางการเงิน หรืออาจทำให้อุปกรณ์ของตนเองติดมัลแวร์

ทำไม Quishing ถึงอันตรายมากขึ้นในปี 2025

ความนิยมของ QR Code ที่เพิ่มขึ้น

• การระบาดของโควิด-19 ทำให้การใช้ QR Code แพร่หลายขึ้นอย่างรวดเร็วในภาคธุรกิจ
• ผู้ใช้งานส่วนใหญ่มองว่า QR Code “ปลอดภัย” เพราะไม่ใช่ลิงก์ URL ตรงๆ
• ความง่ายและรวดเร็วในการสแกนโดยไม่ต้องพิมพ์ทำให้หลายคนขาดการตรวจสอบ

วิธีการหลอกลวงที่แยบยลยิ่งขึ้น

• อาชญากรใช้ อีเมล, SMS, โซเชียลมีเดีย, โปสเตอร์, หรือแม้แต่ QR Code ปลอมที่แปะทับของจริง
• มีกรณีที่ FBI รายงานว่า ผู้โจมตีหลอกให้เหยื่อใช้ QR Code ไปสแกนที่ตู้ ATM คริปโต เพื่อโอนเงินไปยังกระเป๋าของคนร้าย
• มีการหลอกว่าเป็น ข้อความเสียงพลาด, อัปเดต MFA, เอกสารราชการ, หรือการแจ้งเตือนความปลอดภัยของระบบ

Quishing ทำงานอย่างไร?

1. การสร้าง QR Code ปลอม

• สร้าง QR Code ที่เมื่อสแกนแล้วจะพาผู้ใช้งานไปยังเว็บไซต์ปลอม

• เว็บไซต์เหล่านี้เลียนแบบหน้าล็อกอินของ Microsoft 365, ธนาคาร, หรือระบบความปลอดภัยอื่นๆ

2. การแพร่กระจาย

• ใช้ช่องทางต่างๆ เช่น:

  • อีเมลฟิชชิง ที่ไม่มีลิงก์ชัดเจน ใช้ QR Code แทน

  • โซเชียลมีเดีย หรือ การส่งข้อความ

  • โปสเตอร์หรือสติ๊กเกอร์ที่วางในพื้นที่สาธารณะ เช่น ร้านอาหาร สถานีรถไฟฟ้า

3. การหลอกให้กรอกข้อมูล

• ผู้ใช้งานอาจกรอกข้อมูลล็อกอิน รหัสผ่าน หรือข้อมูลทางการเงินลงบนเว็บไซต์ปลอม

• มักมีการหลอกให้กรอกซ้ำ หากพิมพ์ผิด เพื่อป้องกันความผิดพลาดในการขโมยข้อมูล

4. การติดตั้งมัลแวร์

• บาง QR Code อาจพาไปโหลดแอปหรือไฟล์ที่แฝงมัลแวร์ไว้ เพื่อควบคุมอุปกรณ์หรือดักจับข้อมูลเพิ่มเติม

กลุ่มเป้าหมายที่ถูกโจมตี

กลุ่มเป้าหมายที่ตกเป็นเหยื่อ Quishing มีทั้งบุคคลทั่วไปและองค์กรธุรกิจ โดยเฉพาะในอุตสาหกรรมสำคัญ เช่น

• พลังงาน

• การเงินและประกันภัย

• เทคโนโลยีสารสนเทศ

• การผลิต

• หน่วยงานราชการ

หลายกรณีหลอกว่าเป็นการอัปเดต MFA, ระบบอีเมล, หรือเอกสารจากหน่วยงานรัฐ เช่น กระทรวงการคลังจีน หรือบริษัทขนส่ง

ความเสี่ยงและผลกระทบจาก Quishing

สำหรับบุคคลทั่วไป

• ข้อมูลส่วนตัวรั่วไหล เช่น รหัสผ่าน, ข้อมูลธนาคาร

• การถูกขโมยเงิน ผ่านการโอนคริปโตหรือข้อมูลบัตร

• ติดมัลแวร์ ซึ่งอาจทำให้โทรศัพท์หรือคอมพิวเตอร์ใช้งานไม่ได้หรือถูกสอดแนม

สำหรับองค์กร

• การเข้าถึงระบบภายใน หากพนักงานตกเป็นเหยื่อ

• ความเสียหายต่อชื่อเสียง ของบริษัท

• ค่าใช้จ่ายในการกู้ระบบ และจัดการผลกระทบ

• ความเสี่ยงทางกฎหมาย หากละเมิดกฎความปลอดภัยข้อมูล เช่น GDPR

สำหรับสังคมโดยรวม

• การเสื่อมความเชื่อมั่นใน QR Code ทำให้ธุรกิจที่ใช้เครื่องมือนี้ได้รับผลกระทบ

• ช่องว่างด้านดิจิทัล ผู้สูงอายุหรือผู้ที่ไม่ชำนาญเทคโนโลยีจะตกเป็นเป้าหมายง่ายขึ้น

• ความเคยชินต่อพฤติกรรมต้องสงสัย ซึ่งลดประสิทธิภาพในการป้องกันภัยในอนาคต

แนวทางการป้องกัน Quishing อย่างมีประสิทธิภาพ

สำหรับบุคคลทั่วไป

1. ตรวจสอบ URL ทุกครั้งหลังการสแกน

2. หลีกเลี่ยงการกรอกข้อมูลส่วนตัวในหน้าเว็บที่ได้จาก QR Code

3. ใช้แอปพลิเคชันสแกน QR ที่มีระบบป้องกันภัย (Secure QR Scanner)

4. หากเป็นเรื่องสำคัญ เช่น การเงิน หรือ MFA ควรเข้าผ่านเว็บไซต์โดยตรง ไม่ผ่าน QR Code

5. ระมัดระวังเอกสารที่มี QR Code จากอีเมล หรือแหล่งที่ไม่แน่ชัด

สำหรับองค์กร

1. อบรมพนักงานให้รู้เท่าทันภัยคุกคามไซเบอร์

2. ใช้ MFA ในการเข้าถึงระบบสำคัญ

3. ตรวจสอบและดูแล QR Code ที่ใช้ในแคมเปญการตลาด หรือตามจุดบริการต่างๆ

4. ติดตั้งระบบ Email Security ที่ใช้ AI วิเคราะห์พฤติกรรมต้องสงสัย

5. จัดนโยบายการใช้ QR Code ที่ปลอดภัยและมีการตรวจสอบย้อนกลับได้

ข้อแนะนำสำคัญ

1. สแกน QR Code เท่าที่จำเป็น

2. หากไม่แน่ใจ อย่าให้ข้อมูลใดๆ โดยเฉพาะข้อมูลการเงิน

3. สร้างวัฒนธรรมความระมัดระวังในองค์กร เช่น การตรวจสอบแหล่งที่มาของ QR Code

4. ความรู้คือเกราะป้องกันที่ดีที่สุด ยิ่งคุณรู้ทันแผนการของผู้ไม่หวังดี โอกาสที่จะตกเป็นเหยื่อยิ่งน้อยลง

ที่มา : https://cybersecuritynews.com/qr-code-phishing/

สอบถามหรือปรึกษาเพิ่มเติมได้ที่
💬Line: @monsteronline
☎️Tel: 02-026-6664
📩Email: sales@mon.co.th